HE Perućica – Velika modernizacija hidroelektrane u Crnoj Gori

Crna Gora ima dugu tradiciju proizvodnje energije iz hidroelektrana, a čak 75% instalisanog proizvodnog kapaciteta dolazi iz hidroenergije. Najstarija i jedna od najvažnijih hidroelektrana u zemlji je HE Perućica (307 MW), koja nakon više od šest decenija rada ulazi u veliku modernizaciju.

Elektroprivreda Crne Gore pokrenula je ambiciozan projekat rekonstrukcije HE Perućica, koji će trajati do 2027. godine i obuhvatiti sveobuhvatne radove na remontu elektro i mašinske opreme. Cilj projekta je produženje radnog vijeka elektrane, povećanje efikasnosti i prelazak na napredne digitalne sisteme upravljanja.

• Snaga: 307 MW
• Broj agregata: 7
• Maksimalna godišnja proizvodnja: 1.300 GWh
• Korisna akumulacija: 225 miliona m³ vode
• Modernizacija automatizacije sistema
• Rehabilitacija ključne elektro i mašinske opreme
• Implementacija sistema za hidrauličko-hidrološka mjerenja

HE Perućica je jedan od stubova crnogorskog elektroenergetskog sistema, a njena modernizacija je ključna za stabilnost i dugoročnu pouzdanost snabdijevanja električnom energijom.

Obnavljanje ovako starog hidroenergetskog postrojenja nosi sa sobom mnoge tehničke izazove. Najvažniji među njima su:

• Rehabilitacija agregata – svi pomoćni i kontrolni sistemi se mijenjaju, dok su generatori jedini dio postrojenja koji nije obuhvaćen rekonstrukcijom.
• Radovi na zatvaračnicama, koji se mogu izvoditi samo tokom perioda remonta elektrane ili tokom sušnih sezona, kada je smanjen dotok vode.
• Izvođenje demontažno-montažnih radova na krupnoj mašinskoj opremi.
• Rad u skučenim prostorima, gdje je manuelni rad često otežan i zahtijeva upotrebu specijalizovane mehanizacije.
• Upotreba sofisticirane tehnologije – Voith Hydro je isporučio specijalizovane alate, uključujući šinski sistem, potpore i nosače, kao i 3D laser za precizno mjerenje i pozicioniranje.
• Stabilnost elektroenergetskog sistema – radovi su organizovani fazno kako bi se izbjegli prekidi u napajanju.

Elnos Grupa ima ključnu ulogu u realizaciji ovog projekta, uključujući:

• Kompletnu rehabilitaciju agregata A5, A6 i A7, uključujući projektovanje, nabavku elektroopreme i izvođenje elektromonterskih i mašinskih radova.
• Djelimičnu rehabilitaciju agregata A1, A2, A3 i A4, uključujući rekonstrukciju spoljnog 110 kV polja i unapređenje sistema pobude i turbinske regulacije.
• Rehabilitaciju pet zatvaračnica, koje zahtijevaju projektovanje, nabavku elektroopreme i izvođenje radova, kao i rehabilitaciju mašinske opreme.
• Instalaciju sistema za hidrauličko-hidrološka mjerenja, što doprinosi boljoj kontroli i optimizaciji rada hidroelektrane.
• Implementaciju novih automatizovanih sistema – svi agregati će biti povezani u jedinstven, potpuno automatizovan sistem upravljanja, čime se povećava efikasnost i preciznost u radu elektrane.

• Dugoročno povećanje efikasnosti i stabilnosti elektroenergetskog sistema Crne Gore.
• Očuvanje kapaciteta najstarije hidroelektrane u zemlji.
• Smanjenje operativnih troškova kroz modernizaciju i digitalizaciju sistema.
• Podrška energetskoj tranziciji i prelazak na napredne tehnologije.
• Osiguranje dugoročnog stabilnog snabdijevanja električnom energijom.

Ova modernizacija ne samo da produžava vijek HE Perućica, već i omogućava njeno bolje uklapanje u savremene zahtjeve elektroenergetskog tržišta. Nakon završetka projekta, hidroelektrana će imati povećanu efikasnost, bolju pouzdanost i unaprijeđene operativne mogućnosti, čime se osigurava njena ključna uloga u snabdijevanju električnom energijom u Crnoj Gori i šire.